Wpis ten stanowi czwartą część z serii artykułów opisujących przebieg procesu o stwierdzenie nieważności małżeństwa. W poprzednim zajęliśmy się charakterystyką instrukcji sprawy, czyli postępowania dowodowego (zob. “Dowodzenie nieważności małżeństwa”), w tym miejscu postaram się natomiast wyjaśnić czytelnikowi, jak wygląda zakończenie sprawy w I instancji. W artykule tym szczególny nacisk zostanie położony na rolę jaką odgrywa na tym etapie procesu adwokat kościelny.
DYSKUSJA SPRAWY
Adwokat kościelny przedstawia szczegółowe ustalenia prawne mające na celu doprowadzenie do wydania orzeczenia po myśli reprezentowanej przezeń strony.
Jak wskazano w poprzednim artykule instrukcja sprawy kończy się co do zasady, w momencie, gdy zostaną zebrane przepisane prawem środki dowodowe. Sędzia decyduje wtedy dekretem o zamknięciu postępowania dowodowego i rozpoczyna się dyskusja sprawy, w której przeprowadzana jest przez strony wymiana uwag i opinii. Na tym etapie postępowania adwokatowi kościelnemu wyznaczany jest odpowiedni termin do złożenia pisma obrończego, w którym przedstawia on argumentację prawną przemawiającą za nieważnością małżeństwa. Pismo obrończe sporządzane jest w oparciu o zgromadzony materiał dowodowy. Adwokat kościelny, w odniesieniu do przedstawionego stanu faktycznego, dokonując wykładni przepisów Kodeksu Prawa Kanonicznego, przytaczając tezy z orzecznictwa Roty Rzymskiej oraz poglądy doktryny prawnokanonicznej, przedstawia szczegółowe ustalenia prawne mające na celu doprowadzenie do wydania orzeczenia po myśli reprezentowanej przezeń strony.
ADWOKAT KOŚCIELNY RÓWNOWAŻY W PROCESIE POZYCJĘ OBROŃCY WĘZŁA MAŁŻEŃSKIEGO
Następnie przychodzi kolej na złożenie uwag przez obrońcę węzła małżeńskiego. Jest to pracownik trybunału mający szczególne zadanie w procesie. Ma on przytoczyć wszystkie argumenty przemawiające za tym, że małżeństwo, będące przedmiotem postępowania, zostało jednak zawarte w sposób ważny. Strony informowane są o treści uwag obrońcy węzła małżeńskiego, po czym mają one prawo do udzielenia odpowiedzi na przedstawioną przezeń argumentację prawną. Adwokat kościelny sporządza osobną odpowiedź na uwagi przedwyrokowe, obrońcy węzła. Jest to pismo procesowe zawierające umotywowane prawnie stanowisko, mające przekonać sędziego do wydania wyroku po myśli strony. Po złożeniu przez strony i ich adwokatów odpowiedzi obrońca węzła małżeńskiego ma prawo zabrać w procesie głos jako ostatni.
WYDANIE WYROKU
Gdy minie dyskusja sprawy przechodzimy do etapu wyrokowania. Sędzia, by wydać wyrok stwierdzający nieważność małżeństwa musi posiadać moralną pewność, że w istocie zostało ono zawarte nieważnie (zob. “Na czym polega stwierdzenie nieważności małżeństwa”). Trybunał w sprawach o stwierdzenie nieważności małżeństwa orzeka kolegialnie. Trzech sędziów ocenia zebrany materiał dowodowy, uwagi obrońcy węzła małżeńskiego, pisma obrończe adwokata kościelnego i uwagi stron, a następnie wydaje wyrok rozstrzygający spór. Po ogłoszeniu wyroku ten nabiera mocy prawnej. Jeżeli przysługuje od niego apelacja strony należy poinformować, że można ją złożyć do trybunału wyższej instancji albo do Roty Rzymskiej.
SPIS ARTYKUŁÓW POŚWIĘCONYCH OPISOWI KOLEJNYCH ETAPÓW PROCESU O STWIERDZENIE NIEWAŻNOŚCI MAŁŻEŃSTWA
Zapraszam do zapoznania się z pozostałymi artykułami, które także zostały poświęcone wyjaśnianiu zagadnień procesowych.
